Çalışmanın Çoğu Geceye Denk Gelen Çalışmaların Tamamı Gece Çalışmasıdır
Fazla çalışma ücreti hesabı yönünden taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davacının gece çalıştığı dönemde 20.00-08.00 saatleri arası çalıştığı dosya içeriği ile sabit olup, bilirkişi raporunda bu yönde tespitte bulunulduğu halde İş Kanunu 69. maddesinde öngörülen kurala dayalı olarak gece çalışmalarının 06.00’da sona erdiği belirtilerek, 06.00’ya kadar fiili çalışma süresi belirlenmiş ve 1,5 saat ara dinlenme süresi düşülmek suretiyle gece çalışma dönemi için günlük 1,5 saat gece fazla çalışma süresi belirlenmiştir.
Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesine göre, çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastgeldiğinde çalışmaların tamamı gece çalışması olarak değerlendirildiğinden, günlük çalışmanın fiili olarak gerçekleşen 08.00’de sona erdiği kabulüyle hesaplamaya gidilmesi gerekirken 06.00’nın baz alınması hatalıdır.
Dairemiz temyiz incelemesine tabi tutulan emsal nitelikteki 17.09.2020 tarih ve 2016/21980 E., 2020/8326 K. sayılı onama kararına konu dosyada da gece çalışma süresinin 08.00’de sona erdiği kabul edilmiştir.
Bu nedenle gerekirse bilirkişiden ek hesap raporu alınarak gece çalışmaları bakımından yeniden hesaplama yapılmalı ve alınacak rapor bir değerlendirmeye tabi tutularak karar verilmelidir.[1]
Gece Çalışması Hesabı
Davacı işci davalı işyerinde haftada 6 gün 20.00-07.00 saatleri arasında çalışmaktadır. 11 saatlik çalışmada 1 saat ara dinlenmesi düşüldüğünde davacı günlük 10 saat çalışmaktadır. Çalışma saatleri dikkate alındığında davacı işçinin çalışması gece çalışması olup haftalık 45 saati geçip geçmediğine bakılmaksızın günlük 7,5 saati aşan kısım fazla çalışmadır. Buna göre davacı her gece 2,5 saat, haftalık 15 saat fazla mesai yapmaktadır. Fazla mesai hesabının buna göre yapılması gerekirken davacının haftalık fazla mesaisinin 15 saat yerine 12 saat kabulü hatalıdır.[2]
Gece Çalışması Hesabı
Somut uyuşmazlıkta, davacının süpervisör hemşire olarak çalıştığı dönemde 18.00-08.00 saatleri arasında ayın 15 günü çalıştığı, yani bir gün ara ile çalıştığı anlaşılmakta olup bu şekilde çalıştığı işverenin de kabulündedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının günlük 14 saatlik çalışmasından 1,5 saat ara dinlenmesi düşülerek 12,5 saat çalıştığı 7,5 saatlik gece çalışmasını aşan 5 saat günlük fazla mesai yaptığı değerlendirilmiş, haftalık çalışma süresinin 45 saati aşmadığı gerekçesiyle gece fazla çalışma saati saat ücretinin 0,5 oranıyla çarpılarak alacak hesaplanmıştır. Dairemizin 2015/32990 esas, 2019/7188 karar sayılı 29.03.2019 tarihli kararında olduğu gibi gece çalışmasında denkleştirme mümkün olmadığından davacının gece çalışmaları saat ücretinin %50 fazlasıyla yani saat ücretinin 1,5 katı ile çarpılarak hüküm altına alınması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.[3]
[1] 9. Hukuk Dairesi 2016/36126 E., 2020/17967 K.
[2] 9. Hukuk Dairesi 2016/31621 E., 2020/17874 K.
[3] 9. Hukuk Dairesi 2016/35010 E., 2020/17671 K.