Ara Dinlenmesi

B1-11 Saatten Fazla Yapılan Çalışmalarda Ara Dinlenmesi En Az 1,5 saat verilmelidir.

B2-Ara dinlenmesi çalışma başına veya sonuna koyulamaz,

B3-İşçi ara dinlenmeyi işyeri içinde veya dışında geçirebilir,

B4-Çalışırsa 45 saat üstü fazla mesai altı normal çalışmadan sayılır

Ara dinlenme 4857 sayılı İş Kanununun 68 inci maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükümde ara dinlenme süresi, günlük çalışma süresine göre kademeli bir şekilde belirlenmiştir. Buna göre dört saat veya daha kısa süreli günlük çalışmalarda ara dinlenmesi en az onbeş dakika, dört saatten fazla ve yedibuçuk saatten az çalışmalar için en az yarım saat ve günlük yedibuçuk saati aşan çalışmalar bakımından ise en az bir saat ara dinlenmesi verilmelidir. Uygulamada yedibuçuk saatlik çalışma süresinin çok fazla aşıldığı günlük çalışma sürelerine de rastlanılmaktadır. İş Kanununun 63 üncü maddesi hükmüne göre, günlük çalışma süresi onbir saati aşamayacağından, 68 inci maddenin belirlediği yedibuçuk saati aşan çalışmalar yönünden en az bir saatlik ara dinlenmesi süresinin, günlük en çok onbir saate kadar olan çalışmalarla ilgili olduğu kabul edilmelidir. Başka bir anlatımla günde onbir saate kadar olan (onbir saat dahil) çalışmalar için ara dinlenmesi en az bir saat, onbir saatten fazla çalışmalarda ise en az birbuçuk saat olarak verilmelidir.

İşçi, ara dinlenme saatinde tamamen serbesttir. Bu süreyi işyeri içinde ya da dışında geçirebilir. İşyerinde geçirmesi ve bu süre içinde çalışmaya devam etmesi durumunda ara dinlenmesi verilmemiş sayılır. Ancak işçi işyerinde kalsa bile, ara dinlenmesi süresini serbestçe kullanabilir, bu süre içinde çalışmaya zorlanamaz.

Ara dinlenmesi için ücret ödenmesi gerekmez. Ancak, bu süre işçiye dinlenme zamanı olarak tanınmamışsa, işçinin normal ücretinin ödenmesi gerekir. Bu sürenin haftalık 45 saati aşan kısmını oluşturması halinde ise, zamlı ücret ödenmelidir.

Ara dinlenme süreleri kural olarak aralıksız olarak kullandırılır. Ara dinlenmesinin kullandırılması zorunlu ise de, bunun kullanılacağı zamanı belirlemek işverenin yönetim hakkıyla ilgilidir. İşçilerin tamamı aynı anda ara dinlenme zamanını kullanılabileceği gibi, belli bir plan dahilinde sırayla kullanmaları da mümkündür. Ancak ara dinlenme süresinin, işe, ara dinlenme süresi kadar geç başlama veya aynı süreyle erken bırakma şeklinde kullandırılması doğru olmaz. Ara dinlenme süresinin günlük çalışma içinde belli bir zamanda amaca uygun şekilde kullandırılması gerekir (Yargıtay 9.HD. 17.11.2008 gün 2007/35281 E, 2008/30985 K.).

İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, ara dinlenmelerinin iklim, mevsim, yöredeki gelenekler ve işin niteliğine göre yirmidört saat içinde kesintisiz oniki saat dinlenme süresi dikkate alınarak verileceği hükme bağlanmıştır. Değinilen maddenin birinci fıkrasında ise, ara dinlenme süresinin çalışma süresinden sayılmayacağı açıklanmıştır.

Somut olayda, mahkeme tarafından hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının haftanın 4 günü, günlük 08.00 – 19.30 saatleri arasında 11,5 saat ve haftanın 2 günü, günlük 08.00 – 20.30 saatleri arasında 12,5 saat çalıştığı belirtilmiş ve her iki çalışma süresinden 1 saat ara dinlenmesi düşülmüştür.

Yukarıdaki ilke kararımızda açıkça belirtildiği üzere, günde onbir saate kadar olan (onbir saat dahil) çalışmalar için ara dinlenmesinin en az bir saat, onbir saatten fazla çalışmalarda ise en az birbuçuk saat olarak düşülmesi gerekirken yazılı şekilde ara dinlenmesinin 1 saat olarak düşülmesi hatalı olup bu husus bozmayı gerektirmiştir.[1]

11 Saatten Fazla Yapılan Çalışmalarda Ara Dinlenmesi 1,5 Saat Olarak Kabul Edilmelidir.

Ayrıca somut olayda İş Kanunu’nun 68. maddesinde öngörülen yasal ara dinlenme sürelerinden farklı bir ara dinlenme süresi uygulanmasını gerektirecek herhangi bir sebep bulunmadığı halde, davacının günlük 13,5 saat çalışma süresinde bir buçuk saat yerine bir saat ara dinlenme süresi kullandığının kabulü hatalıdır.[2]


[1] 9. Hukuk Dairesi 2010/38644 E. , 2013/1604 K.

[2] 9. Hukuk Dairesi 2019/6662 E., 2021/2385 K.


Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir